آخرین وضعیت برجام در بین رهبران اروپایی و نشست مهم چهارشنبه
آخرین وضعیت برجام در بین رهبران اروپایی با تماس آنگلا مرکل با ولادیمیر پوتین ، فدریکا موگرینی با محمدجواد ظریف و ترزا می با ترامپ همراه شده و قرار است چهارشنبه جلسه ایی مهم برگزار شود.
به گزارش حساب پردازان معاصر ماندگار و به نقل از روزنامه شرق،مذاکرات برجامی ادامه دارد البته فعلا تلفنی. آنگلا مرکل با ولادیمیر پوتین تماس تلفنی گرفته و فدریکا موگرینی با محمدجواد ظریف و ترزا می نیز با ترامپ تماس گرفته است. در جدیدترین تماس‌ها و اظهار نظرهای اعضای اروپایی برجام علاوه بر حفظ برجام، نگران ازدست‌دادن منافع مالی و اقتصادی هستند.
منافع قراردادهایی که دو سال بعد از برجام با ایران به دست آورده‌اند و حالا با خروج آمریکا از برجام در معرض خطرند. در همین راستا ترزا می نخست‌وزیر انگلیس با دونالد ترامپ تماس گرفته تا از خطر تحریم شرکت‌های انگلیسی از سوی آمریکا بعد از برجام ابراز نگرانی کند. وزیر اقتصاد آلمان نیز با وزیر خزانه‌داری آمریکا تماس گرفته و خواستار مستثنا شدن شرکت‌های آلمانی از تحریم‌های آمریکایی شده است.
رئیس‌جمهوری روسیه و صدراعظم آلمان نیز روز جمعه در گفت‌وگویی تلفنی بر اهمیت حفظ برجام تأکید کردند. دو طرف بر اهمیت اصولی حفظ برجام از نقطه‌نظر امنیت بین‌المللی و منطقه‌ای تأکید کرده‌اند. رئیس‌جمهوری ترکیه نیز با پوتین تماس گرفته و درباره حفظ برجام صحبت کرده است. سه‌شنبه شب ترامپ از برجام خارج شد و اعلام کرد ۹۰ تا ۱۸۰ روز بعد از فرمان اجرائی وی، تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران بازمی‌گردد.
روحانی بعد از خروج آمریکا از برجام اعلام کرد از توافق خارج نمی‌شود و چند هفته به اروپا وقت داده می‌شود تا ببینیم آیا این توافق را می‌توان با اروپا ادامه داد یا نه؟ حالا شرکت‌های اروپایی که با ایران قراردادهای همکاری بسته‌اند، نگران تحریم‌هایی هستند که ممکن است تا چند ماه دیگر آن ها را نشانه بگیرد.
دولت‌های اروپایی دنبال گرفتن تضمین از آمریکا برای پیشگیری از تحریم شرکت‌ها هستند اما مشخص نیست چقدر این تضمین‌ها می‌تواند به شرکت‌های اروپایی اطمینان خاطر بدهد. علاوه بر این، دولت‌های اروپایی نمی‌توانند شرکت‌های فعال را از نظر حقوقی موظف یا مجبور به همکاری با کشوری کنند. این ها همه ناهمواری‌هایی است که مقابل برجام، ایران و اروپا قرار دارد. محمدجواد ظریف شب گذشته برای آغاز رایزنی‌های دیپلماتیک در راستای نجات برجام، به چین سفر کرده و فردا به مسکو می‌رود. این تور هسته‌ای روز سه‌شنبه به مقصد بروکسل می‌رسد تا ظریف بار دیگر با E3 و موگرینی بر سر میز مذاکره بنشیند. حالا با متن توافقی که روی میز هست، اما مشخص نیست که می‌توان آن را ادامه داد یا نه؟
نشست مهم چهارشنبه
روز چهارشنبه اروپایی‌ها نشستی داخلی دارند که قرار است ایران و تحریم‌های آمریکا را در آن بررسی کنند. روند کمیسیون مشترک برجام و مذاکرات احتمالی اروپا و ایران بر سر حفظ برجام یا اعلام شکست از نجات برجام، در نشست چهارشنبه اعضای اتحادیه اروپا مشخص می‌شود.ژرار آرو سفیر فرانسه در آمریکا، درهمین‌باره در توییتی اعلام کرد: اتحادیه اروپا هفته جاری سیاست خود را در قبال ایران پس از خروج واشنگتن از برجام تعیین خواهد کرد.
فدریکا موگرینی هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا در تماسی تلفنی که شب جمعه با ظریف داشته، درباره لزوم تداوم برجام گفت‌وگو و رایزنی کرد. ظریف در این گفت‌وگو بر ضرورت ارائه تضمین‌های لازم برای دستیابی ملت ایران به منافع برجام تأکید کرد. برنامه‌ریزی و توافق درباره نشست روز سه‌شنبه با وزرای خارجه E3 در بروکسل از دیگر محورهای گفت‌وگوی ظریف و موگرینی بود.
اروپایی‌های نگران
اروپایی‌ها هم‌زمان با نگرانی سیاسی از وضعیت برجام و تبعات ازدست‌رفتن آن در منطقه و احتمال درگیری‌های هسته‌ای، نگران وضعیت اقتصادی شرکت‌هایی هستند که با ایران تعامل اقتصادی داشته‌اند و حالا خطر تحریم آمریکا آن ها را تهدید می‌کند. وزرای امور اقتصادی فرانسه، آلمان و انگلیس دراین‌باره با وزیر خزانه‌داری آمریکا رایزنی تلفنی کرده‌اند.
ترزا می نخست‌وزیر انگلیس نیز با ترامپ دراین‌خصوص صحبت کرده است. می در این گفت‌وگوی تلفنی درباره پیامدهای ناشی از بازگشت تحریم‌های واشنگتن بر شرکت‌هایی که با ایران تجارت می‌کنند رایزنی کرد. به گزارش از دفتر نخست‌وزیری دو طرف توافق کردند تیم‌های کارشناسی دراین‌باره با یکدیگر گفت‌وگو کنند.می همچنین بر موضع لندن را در قبال برجام تأکید و اعلام کرد در کنار سایر شرکای اروپایی خود، به برجام به‌عنوان بهترین گزینه برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای پایبند می‌ماند.
هایکو ماس، وزیر امور خارجه آلمان نیز به خبرگزاری اسپوتنیک گفت: تصمیم رئیس‌جمهور ترامپ برای کنارگذاشتن توافق هسته‌ای با ایران آسیب بسیار جدی به روابط میان آلمان و آمریکا در درازمدت وارد کرده است. برلین زمانی که پای منافع آن ها در میان باشد، سیاستی سخت‌تر را در قبال آمریکا اتخاذ خواهد کرد.ما آماده مذاکره و جنگ بر سر منافع در صورت نیاز هستیم و این متوجه تمام سطوح و نه‌فقط کاخ سفید است.
به گزارش رویترز، برونو لومر وزیر دارایی فرانسه نیز خواستار اعمال معیارهای اروپایی برای بهبود حکمرانی اقتصادی اتحادیه اروپا در بلندمدت شد و گفت: به دنبال مستثنا‌شدن یا دوره گذار طولانی‌تری از تحریم‌های آمریکا برای شرکت‌هایی مانند توتال و رنو است که در ایران فعالیت می‌کنند.اکنون زمان آن رسیده است که اروپایی‌ها چشمان خود را باز کنند.لومر گفت اروپا برای مستقل‌شدن از آمریکا نیازمند ابزارهای مالی جدیدی است.
از سوی دیگر پیتر آلتمایر وزیر اقتصاد آلمان نیز اعلام کرد در نظر دارد مشاوره حقوقی به شرکت‌ها برای حفظ تجارت خود با ایران بدهد.تنها آلمان و فرانسه در اتحادیه اروپا برنامه‌های تأمین مالی صادراتی به ایران با تخصیص خط اعتباری یورو برای مقاومت در برابر تحریم‌های آمریکا را در نظر دارند، اما سرسختی موضع واشنگتن باعث افزایش تردیدها نسبت به امکان چنین امری شده است.
ویافز استیون منوچین وزیر خزانه‌داری آمریکا خواسته است شرکت‌های فرانسوی نظیر پژو- سیتروئن، شرکت دارویی سانوفی و مواد غذایی دنون، خودروسازی رنو و شرکت نفتی توتال را به طور موقت یا دائمی از تحریم‌های آمریکا معاف کند. ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه، نیز در مصاحبه با لو پاریزین گفت: به آمریکایی‌ها گفته‌ایم این به خودشان مربوط است که چه تحریم‌هایی وضع کنند، اما ما خارج از حدوحدودبودن تحریم‌ها را غیرقابل‌قبول می‌دانیم.اروپایی‌ها نباید تاوان خروج آمریکا از توافق را بدهند.
یک راه‌حل اروپایی
همچنین وزیر اقتصاد فرانسه در نشریه ووکس از احتمال بازگشت قانون مسدودکننده که برای نخستین‌بار در سال ۱۹۹۶ در راستای حفاظت از تجارت شرکت‌های اروپایی با لیبی و کوبا از تحریم‌های آمریکا ایجاد شد، خبر داد. ممکن است از آنجایی که آمریکا اعلام کرده باید در مدت مشخصی اتحادیه اروپا از تجارت با ایران صرف‌‌نظر کند، چراکه در صورت ادامه این روند تحت تحریم‌های آمریکا قرار خواهد گرفت، این قانون از سوی اتحادیه با هدف دفاع از منافع شرکت‌های اروپایی بار دیگر اعمال شود.
